Kalsiyum (Ca) - Makro Elementler

Kalsiyum (Ca), bitkiler için temel besin maddelerinden biridir ve hücre duvarlarının yapısında kritik bir rol oynar. Kalsiyum, bitki hücrelerini güçlendirir, hücre bölünmesi ve büyümesini destekler, ayrıca hücreler arası iletişimde ve enzim aktivitesinde önemli bir rol oynar. Toprakta yeterli kalsiyum bulunmadığında bitkilerde yapısal bozukluklar, verim kaybı ve kalite problemleri gözlenir.

Kalsiyumun bitkilerdeki rolleri:

Hücre Duvarı Gelişimi:

Kalsiyum, bitkilerin hücre duvarlarının güçlenmesini sağlar ve hücre zarlarının stabilitesini korur. Özellikle genç dokuların büyümesinde ve kök gelişiminde hayati bir rol oynar.

Kalsiyum, hücre bölünmesinde kalsiyum pektat formunda önemli bir rol oynar. Bitkilerde kalsiyum, hücre duvarında pektinle birleşerek kalsiyum pektat adı verilen bir bileşik oluşturur. Bu bileşik, hücreler arasındaki orta lamel tabakasında yer alır ve hücrelerin birbirine yapışmasını sağlayarak dokuların bütünlüğünü korur.

Kalsiyum pektat, hücre bölünmesinde hücrelerin uygun şekilde ayrılmasını ve yeni hücrelerin duvar oluşumunu destekler. Özellikle hücre bölünmesinden sonra oluşan yeni hücre duvarlarının sertleşmesine yardımcı olur. Bu özellik, bitkilerde büyüme ve gelişim süreçlerinde oldukça önemlidir; zira hücreler arası bağlayıcı bir işlev görerek dokuların yapısal dayanıklılığını artırır.

Hücre Bölünmesi ve Gelişimi:

Kalsiyum, bitki hücrelerinin bölünmesi ve gelişmesi için gereklidir. Eksikliği durumunda hücrelerin düzgün bir şekilde bölünmesi engellenir, bu da bitkinin gelişimini durdurur.

Enzim Aktivasyonu:

Kalsiyum, bitkilerde birçok enzimatik reaksiyonu düzenler ve protein sentezini teşvik eder. Aynı zamanda bitkilerin su ve besin alımında önemli bir rol oynar.

Stres Yönetimi:

Kalsiyum, bitkilerin çevresel streslere (kuraklık, tuzluluk, sıcaklık değişiklikleri gibi) karşı dayanıklılığını artırır. Hücre zarlarını güçlendirerek bitkinin dış etkilere karşı daha dirençli olmasını sağlar.

Kalsiyum Eksikliğinin Belirtileri:

- Genç yapraklarda sararma ve deformasyon

- Kök gelişiminde zayıflık

- Meyve ve yaprak uçlarında çürüme (örneğin, domateslerde çiçek burnu çürüklüğü)

- Düşük meyve kalitesi ve raf ömrünün kısalması

Kalsiyum Kaynakları:

- Kalsiyum nitrat

- Kalsiyum sülfat (jips)

- Kalsiyum klorür

- Kalsiyum karbonat

Kalsiyumun bitkilere yeterli düzeyde sağlanması, verimliliği ve bitki sağlığını artırır. Özellikle çiçeklenme ve meyve tutumu dönemlerinde kalsiyum ihtiyacı artar, bu nedenle toprağın kalsiyum düzeyi düzenli olarak kontrol edilmelidir.

** Kalsiyum bitkide sadece ksilem yoluyla taşındığı için kalsiyum gübrelemeleri ilk dikimden itibaren düzenli olarak yapılmalıdır.

** Ksilemle taşınması bitkide mobil olmadığını gösterir. Başlangıçtan itibaren düzenli yapılan kalsiyum gübrelemeleri bitkinin her döneminde ihtiyaç duyduğu kalsiyumun karşılanmasını sağlar.

Kalsiyum içeren gübreler