Soğan sak nematodu
Soğan sak nematodu
Ditylenchus dipsaci
Tanımı ve Hayat Döngüsü:
Ditylenchus dipsaci, "Soğan Sak Nematodu" olarak bilinen ve soğan başta olmak üzere çeşitli tarım bitkilerinde ciddi zararlara yol açan bir nematod türüdür. Mikroskobik boyutlarda olan bu nematodlar, bitki dokularına girerek endoparazit bir yaşam sürer. Yumurtalarını bitki dokusu içinde bırakır ve yumurtadan çıkan larvalar, bitki dokuları içinde beslenerek gelişimlerini tamamlar. Nemli ve serin koşullarda aktif olup, uygun sıcaklıklarda hızla çoğalabilir. Kışı bitki dokularında, toprakta veya bitki kalıntılarında geçirir.
Zarar Şekli:
Ditylenchus dipsaci, bitki dokularında beslenerek yapısal bozulmalara ve deformasyonlara yol açar. Bitkilerin kök, soğan ve gövde dokularında şişlikler, çatlaklar ve nekrotik alanlar oluşur. Bu zarar, bitkilerin su ve besin alımını engeller ve sonuç olarak bitkilerde gelişim geriliği, solgunluk ve çürüme görülür. Soğan bitkilerinde ise sak oluşumu ve bozulmalar yaygın olarak gözlemlenir, bu da verim ve kalite kaybına yol açar.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
Soğan sak nematodu, soğan, sarımsak, pırasa gibi soğanlı bitkilerde yaygın olarak zarar yapar. Ayrıca, bazı sebzeler ve tarla bitkilerinde de etkili olabilir.
Mücadele:
Ditylenchus dipsaci ile mücadelede kültürel önlemler, ekim nöbeti ve dayanıklı çeşitlerin kullanımı önemlidir. Hastalıklı bitki materyallerinin imha edilmesi ve toprak dezenfeksiyonu, popülasyonu kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Biyolojik mücadele yöntemleri, nematodun doğal düşmanlarının kullanımını içerebilir. Kimyasal mücadele ise uygun nematisitlerin uygulanması ile yapılmalıdır. Türkiye'de bu zararlıya karşı ruhsatlı olan nematisitler ve mücadele yöntemleri hakkında güncel bilgi, BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.