Çilek nematodu
Çilek nematodu
Aphelenchoides fragariae
Tanımı ve Hayat Döngüsü:
Aphelenchoides fragariae, "Çilek Nematodu" olarak bilinen ve çilek bitkilerinde önemli zararlara yol açabilen bir nematod türüdür. Mikroskobik boyutlarda olup, genellikle ektoparazit olarak yaşar ve yarı endoparazit davranışlar sergiler. Bitki dokusunun dışında bulunarak beslenme sırasında stiletini bitki hücrelerine sokar. Yumurtalarını bitki dokusunun içine bırakır ve bu yumurtalardan çıkan larvalar bitki dokuları arasında beslenerek ergin hale gelir. Nemli koşullarda hızlıca çoğalabilir ve kışı genellikle enfekte bitki dokuları veya toprakta geçirir.
Zarar Şekli:
Aphelenchoides fragariae, çilek bitkisinin yapraklarında ve sürgünlerinde beslenerek deformasyonlara yol açar. Enfekte yapraklarda kıvrılma, şekil bozuklukları, koyu renkli lekeler ve nekroz görülebilir. Bitkide genel gelişim geriliği ve bodurlaşma meydana gelir. Zararlı, bitki dokusunda tahribat yaparak verim kaybına ve meyve kalitesinin düşmesine neden olur. Bu da çilek üretiminde ekonomik kayıplara yol açar.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
Aphelenchoides fragariae, çilek başta olmak üzere bazı süs bitkileri ve diğer meyve türlerinde de görülebilir.
Mücadele:
Çilek nematodu ile mücadelede kültürel önlemler, temiz bitki materyali kullanımı ve ekim nöbeti uygulamaları önem taşır. Enfekte bitki materyallerinin imha edilmesi ve tarlanın temiz tutulması, zararlı popülasyonunu azaltabilir. Biyolojik mücadelede nematodun doğal düşmanları teşvik edilebilir. Kimyasal mücadele, nematodun yoğun olduğu durumlarda ve uygun nematisitlerin kullanılması ile yapılabilir. Türkiye'de bu zararlıya karşı ruhsatlı olan nematisitler ve mücadele yöntemleri hakkında güncel bilgi, BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.