Çeltik beyaz uç nematodu
Çeltik beyaz uç nematodu
Aphelenchoides besseyi
Tanımı ve Hayat Döngüsü:
Aphelenchoides besseyi, genellikle bitki yüzeyinde beslenen ve kısmen bitki dokusuna girerek ektoparazit olarak davranan bir nematoddur. Beslenme sırasında bitki dokularına zarar vererek bitkide beyaz uç hastalığına yol açar. Bu parazit, özellikle nemli ve sıcak koşullarda etkin hale gelir ve enfekte olmuş bitkilerde yaprak uçlarında beyazlama, kıvrılma ve kuruma gibi belirtilere neden olur.
Zarar Şekli:
Aphelenchoides besseyi, bitkide beyaz uç hastalığına neden olur. Bu hastalığın en belirgin belirtisi, genç yaprakların uç kısmında beyazlamadır. İlerleyen dönemde yapraklarda kıvrılma ve kuruma görülebilir. Nematodun zarar verdiği bitkilerde bodurlaşma ve genel gelişim geriliği gözlemlenir. Ürün kalitesi ve verim önemli ölçüde düşer. Enfekte taneler, bir sonraki ekim sezonunda bulaşmanın kaynağı olur ve hastalığın yayılmasına neden olur.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
Aphelenchoides besseyi, başta çeltik olmak üzere bazı tahıl ve süs bitkilerinde zarar yapar.
Mücadele:
Çeltik beyaz uç nematodu ile mücadelede, temiz ve sertifikalı tohum kullanımı önemli bir önlemdir. Enfekte bitki kalıntılarının tarladan uzaklaştırılması ve ekim nöbeti uygulamaları, nematodun popülasyonunu kontrol altına alabilir. Tohumların sıcak su ile muamelesi gibi fiziksel önlemler de etkili olabilir. Kimyasal mücadele ise genellikle önerilmez; ancak ihtiyaç duyulduğunda uygun nematisitler kullanılabilir. Türkiye'de bu zararlıya karşı ruhsatlı olan mücadele yöntemleri ve nematisitler hakkında güncel bilgi, BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.