Anasayfa | Hastalıklar | Fungi
Kahverengi leke
Kahverengi leke
Alternaria alternata f.sp.citri
Turunçgillerde kahverengi leke hastalığının etkeni Alternaria alternata f.sp. citri'dir. Bu hastalık, turunçgillerde özellikle genç yapraklar, sürgünler ve meyvelerde zarar yaparak verim ve kalite kaybına neden olur.
Görüldüğü bitkiler:
Portakal, mandalina, limon ve diğer turunçgil türleri (Citrus spp.)
Hastalık etkeni:
Alternaria alternata f.sp. citri
Zarar şekli:
Alternaria kahverengi leke hastalığı, turunçgil ağaçlarında yaprak, sürgün ve meyvelerde çeşitli belirtilerle kendini gösterir.
Yapraklarda: Genç yapraklarda ilk belirtiler, genellikle yaprak uçlarında veya kenarlarında kahverengi, düzensiz şekilli lekeler olarak başlar. Zamanla bu lekeler genişler ve yaprağın büyük bir kısmını kaplayabilir. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar sararır ve erken dökülmeler meydana gelir. Yaprak dökülmesi, bitkinin fotosentez yapma kapasitesini azaltarak genel gelişimini olumsuz etkiler.
Sürgünlerde: Genç sürgünlerde enfeksiyon kahverengi-siyah lekeler halinde görülür. Bu lekeler zamanla sürgünün zayıflamasına ve kurumasına yol açabilir. Sürgünlerde meydana gelen zarar, ağaçların yeni büyüme yeteneğini kısıtlayarak verimi düşürür.
Meyvelerde: Enfekte meyveler üzerinde koyu kahverengi veya siyah renkte çökük lekeler oluşur. Meyve kabuğunda başlayan bu lekeler, genellikle yağmurdan sonra artar ve meyve kabuğunun çatlamasına neden olabilir. Enfekte meyveler genellikle pazar değerini kaybeder ve şiddetli enfeksiyon durumunda meyve dökülmeleri meydana gelir.
Genel zarar: Alternaria kahverengi leke hastalığı, bitkinin genel sağlığını olumsuz etkileyerek yaprak dökülmesi, sürgün kuruması ve meyve deformasyonu gibi sorunlara yol açar. Bu durum, turunçgil ağaçlarında verim kaybına neden olur ve özellikle nemli iklimlerde hastalığın yayılması hızlanır.
Bulaşma yolu: Kahverengi leke, Alternaria alternata f.sp. citri mantarının enfekte olmuş bitki artıkları ve sporlar yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar, kışı enfekte bitki artıkları üzerinde geçirir ve ilkbaharda uygun nem ve sıcaklık koşullarında sporlarını serbest bırakır. Sporlar, rüzgar, yağmur sıçramaları ve sulama suyu ile sağlıklı bitkilere taşınarak enfeksiyona yol açar. Yüksek nem ve ılıman sıcaklıklar, sporların çimlenmesini ve hastalığın hızla yayılmasını teşvik eder. Enfekte bitki artıkları, hastalığın sonraki sezonlarda devam etmesine neden olur.
Mücadele:
Kültürel önlemler arasında ağaçların düzenli budanması ve iyi bir hava sirkülasyonunun sağlanması önemlidir. Ayrıca hastalıklı yaprak, sürgün ve meyvelerin toplanarak imha edilmesi hastalığın yayılmasını önler. Kimyasal mücadelede ise uygun fungisitler kullanılmalı ve özellikle yağmurlu dönemlerden önce koruyucu uygulamalar yapılmalıdır.
Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.