Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Fasulye pası (Uromyces appendiculatus), fasulye bitkilerinde görülen ve önemli verim kayıplarına yol açabilen fungal bir hastalıktır.

Görüldüğü bitkiler:
Fasulye (Phaseolus vulgaris)

Hastalık etkeni:
Uromyces appendiculatus

Zarar şekli:
Fasulye pası, bitkinin yaprak, sap ve meyvelerinde karakteristik pas lekeleri oluşturur. Hastalık, özellikle sıcak ve nemli hava koşullarında hızlı bir şekilde yayılabilir.

Yapraklarda: İlk belirtiler, yaprağın alt yüzeyinde küçük, sarımsı yeşil lekeler şeklinde ortaya çıkar. Bu lekeler zamanla kahverengi veya pas rengine dönüşür ve genellikle kabarık yapıda olur. Pas püskülleri şeklinde bu kabarcıklar, sporların dağıldığı bölgelerdir. İleri enfeksiyonlarda yapraklar sararır, kurur ve erken dökülür. Yaprak dökülmesi, bitkinin fotosentez yapma kapasitesini azaltarak bitkinin zayıflamasına yol açar.

Sap ve sürgünlerde: Sap ve sürgünlerde de kahverengi kabarcıklar ve lezyonlar görülebilir. Bu durum, bitkinin su ve besin iletimini bozarak genel büyümesini olumsuz etkiler.

Meyvelerde: Meyve kapsüllerinde de pas lekeleri oluşabilir, bu durum meyve kalitesini düşürür ve pazar değerini etkiler. Şiddetli enfeksiyonlarda meyveler çürüme belirtileri gösterebilir.

Genel zarar: Fasulye pası, özellikle yaprak dökülmelerine ve bitkinin genel sağlığının zayıflamasına neden olarak verimi düşürür. Enfeksiyon, bitkilerin gelişimini durdurabilir ve bu da hem fasulye kalitesini hem de miktarını olumsuz yönde etkiler.

Bulaşma yolu: Fasulye pası, Uromyces appendiculatus mantarının enfekte olmuş bitki artıkları ve rüzgarla taşınan sporları yoluyla yayılır. Mantar, kışı enfekte bitki artıkları üzerinde geçirir ve ilkbaharda sporlarını serbest bırakarak sağlıklı bitkilere bulaşır. Sporlar, rüzgar, yağmur sıçramaları ve sulama suyu ile taşınarak yeni enfeksiyon odakları oluşturur. Yüksek nem ve ılıman sıcaklıklar, sporların çimlenmesini ve hastalığın yayılmasını hızlandırır. Enfekte bitki artıkları, sonraki sezonlarda hastalığın devamlılığı için kaynak oluşturur.

Mücadele:
Kültürel mücadele kapsamında hastalıklı bitki artıklarının tarladan uzaklaştırılması, dayanıklı çeşitlerin tercih edilmesi ve uygun ekim sıklığı gibi önlemler alınmalıdır. Hastalıkla mücadelede etkili kimyasal uygulamalar için uygun fungisitler kullanılmalıdır.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.