Anasayfa | Hastalıklar | Fungi
Elma karalekesi
Elma karalekesi
Venturia inaequalis
Elma kara lekesi (Venturia inaequalis), elma ağaçlarında yaygın olarak görülen ve ciddi ürün kayıplarına neden olabilen bir hastalıktır.
Görüldüğü bitkiler:
Elma ağaçları (Malus domestica)
Hastalık etkeni:
Venturia inaequalis
Zarar şekli:
Elma kara lekesi, özellikle yapraklarda, meyvelerde ve genç sürgünlerde kara lekeler şeklinde belirti verir. Bu hastalık, hem ağaçların genel sağlığını hem de meyve kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
Yapraklarda: Yapraklarda ilk belirtiler, üst yüzeyde zeytin yeşili veya siyah renkte yuvarlak lezyonlar olarak ortaya çıkar. Bu lekeler zamanla genişler ve daha koyu bir renk alır. Enfekte yapraklar genellikle kıvrılır, sararır ve erken dökülmeye başlar. Yaprak dökülmesi, ağacın fotosentez kapasitesini azaltarak zayıflamasına ve verimin düşmesine yol açar.
Meyvelerde: Meyvelerde ilk belirtiler küçük, koyu renkli lekeler şeklinde başlar. Bu lekeler zamanla büyüyerek meyve yüzeyinde çatlamalara ve deformasyonlara yol açar. Enfekte meyveler genellikle pazar değerini kaybeder ve şiddetli enfeksiyon durumunda meyveler çürüyebilir.
Sürgünlerde: Genç sürgünlerde kara lekeler oluşabilir. Bu lekeler, sürgünlerin zayıflamasına ve kabukta çatlakların oluşmasına yol açar. Şiddetli enfeksiyon durumunda sürgün uçları ölür ve ağaç genel büyüme kapasitesini kaybedebilir.
Genel zarar: Elma kara lekesi, yaprak dökülmesi, meyve deformasyonu ve sürgünlerdeki zayıflamalarla birlikte, ağacın genel sağlığını bozar ve verim kaybına yol açar. Uzun süreli kontrolsüz enfeksiyonlar, ağaçların zayıflamasına ve sonraki yıllarda daha düşük verim alınmasına neden olabilir.
Bulaşma yolu: Elma karalekesi, Venturia inaequalis mantarının enfekte olmuş yapraklar ve bitki artıkları üzerinde kışı geçirerek yayılmasıyla oluşur. İlkbaharda uygun nem ve sıcaklık koşullarında sporlar serbest kalır ve rüzgar, yağmur sıçramaları ile sağlıklı bitkilere taşınır. Mantar, yapraklara ve meyvelere bulaşarak enfeksiyonu başlatır. Yüksek nemli hava koşulları, sporların çimlenmesini ve hastalığın hızla yayılmasını kolaylaştırır. Enfekte bitki artıkları, hastalığın devamlılığını sağlayarak sonraki sezonlarda yeni enfeksiyonların kaynağı olur.
Mücadele:
Kültürel önlemler arasında ağaçların düzenli budanarak iyi bir hava sirkülasyonu sağlanması, hastalıklı yaprak ve meyvelerin toplanarak imha edilmesi yer alır. Kimyasal mücadelede uygun fungisitler kullanılmalı ve uygulama zamanlaması doğru bir şekilde yapılmalıdır.
Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.