Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Aspir yaprak lekesi (Alternaria carthami), aspir bitkisinde görülen ve verim kaybına neden olabilen fungal bir hastalıktır.

Görüldüğü bitkiler:
Aspir (Carthamus tinctorius)

Hastalık etkeni:
Alternaria carthami

Zarar şekli:
Hastalık genellikle yapraklarda görülmekle birlikte sap ve meyve kısımlarına da bulaşabilir.

Yapraklarda: İlk belirtiler, yaprakların üzerinde küçük, kahverengi veya siyah renkte, yuvarlak veya düzensiz şekilli lekeler şeklinde ortaya çıkar. Lekelerin merkezleri genellikle soluk, kenarları ise daha koyu bir renk alır. Hastalık ilerledikçe bu lekeler büyür ve birleşerek yaprağın büyük bir kısmını kaplayabilir. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar sararır, kurur ve erken dökülmelere yol açar.

Sap ve meyvelerde: Hastalığın bitkinin sapına veya meyveye yayılması durumunda kahverengi-siyah lekeler oluşur ve bu lekeler bitkinin besin iletimini bozarak sapların zayıflamasına, kırılmasına veya meyvenin bozulmasına neden olabilir.

Genel zarar: Yaprak dökülmesi ve bitki dokularındaki zayıflamalar, bitkinin fotosentez kapasitesini azaltır ve bitkinin genel sağlığını bozar. Bu da bitkilerin gelişimini olumsuz etkileyerek verim kaybına yol açabilir.

Bulaşma yolu: Aspir yaprak lekesi, Alternaria carthami mantarının enfekte olmuş bitki artıkları, tohumlar ve kontamine olmuş toprak yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar sporları, yağmur sıçramaları, rüzgar ve sulama suyu ile sağlıklı bitkilere taşınır. Özellikle yüksek nem ve ılıman sıcaklık koşulları, sporların çimlenmesini ve enfeksiyonun yayılmasını hızlandırır. Mantar, yaprak gözenekleri veya yaralanmalar yoluyla bitki dokularına girer ve enfeksiyonu başlatır. Enfekte bitkiler, yapraklar üzerinde koyu renkli, düzensiz lekeler oluşturur. Mantar sporları, hasat sırasında yeni tohumlara bulaşarak hastalığın sonraki ekim dönemlerine taşınmasına neden olur. Ayrıca, enfekte bitki artıkları ve tohumlar, hastalığın tarlada devamlılığını sağlar.

Mücadele:
Kültürel mücadele kapsamında hastalıklı bitki kalıntılarının tarladan uzaklaştırılması önemlidir. Dayanıklı aspir çeşitlerinin kullanılması ve ekim sıklığının uygun tutulması da hastalığın yayılmasını azaltabilir. Kimyasal mücadelede uygun fungisitlerin kullanılması tavsiye edilir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.