Anasayfa | Hastalıklar | Fungi
Çiçek monilyası
Çiçek monilyası
Monilinia laxa
Çiçek monilyası (Monilinia laxa), özellikle taş çekirdekli meyve ağaçlarında (şeftali, kayısı, erik, badem gibi) çiçek, meyve ve genç sürgünlerde önemli zararlara yol açan bir fungal hastalıktır. Hastalık, çiçeklerde kuruma, sürgünlerde cansızlık ve meyvelerde çürüklük yaparak verim kaybına neden olur.
Görüldüğü bitkiler:
Şeftali, kayısı, erik, badem gibi taş çekirdekli meyve ağaçları
Hastalık etkeni:
Monilinia laxa
Zarar şekli:
Çiçek monilyası hastalığı, bitkinin çiçeklerinde, meyvelerinde ve genç sürgünlerinde zarar oluşturur.
Çiçeklerde: Enfeksiyon genellikle çiçeklerin taç yaprakları, sapları ve çiçek tomurcuklarında başlar. Çiçekler kahverengiye döner ve kurur. Hastalığa yakalanan çiçekler dallarda asılı kalarak dökülmeden kalabilir, bu da ilerleyen dönemde hastalığın yayılmasını hızlandırır.
Sürgünlerde: Çiçek enfeksiyonu genç sürgünlere ilerlediğinde, sürgünlerin uç kısımlarında kuruma ve kahverengileşme görülür. Bu sürgünlerde çökme ve nekroz oluşur, dalların uçları cansız bir görünüm alır. Şiddetli enfeksiyonlar, dalların tamamen kurumasına yol açabilir.
Meyvelerde: Meyveler, özellikle olgunlaşma döneminde enfekte olduğunda, yüzeylerinde kahverengi, çökük lekeler oluşur. Bu lekeler hızla büyür ve çürüyen meyvenin yüzeyinde gri-krem renkte spor halkaları meydana gelir. Meyveler mumyalaşarak ağaç üzerinde asılı kalabilir ve hastalık kaynağı oluşturabilir.
Genel zarar: Çiçek monilyası, meyve ağaçlarında ciddi çiçek ve meyve kayıplarına neden olur. Ayrıca sürgünlerde kurumalara yol açarak bitkinin genel sağlığını zayıflatır. Hastalık, özellikle nemli ve yağışlı havalarda yayılmaya elverişlidir ve verim kaybına neden olabilir.
Bulaşma yolu: Çiçek monilyası, Monilinia laxa mantarının enfekte olmuş çiçekler, meyve ve bitki artıkları yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar, kışı enfekte bitki dokularında geçirir ve ilkbaharda uygun nem ve sıcaklık koşullarında sporlarını serbest bırakarak sağlıklı çiçeklere ve genç meyvelere bulaşır. Sporlar, rüzgar, böcekler ve yağmur sıçramalarıyla taşınarak enfeksiyona neden olur. Yüksek nem, hastalığın yayılmasını hızlandırır. Enfekte çiçekler ve meyveler, hastalığın sonraki sezonlarda devam etmesine yol açar.
Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, hastalıklı çiçek, meyve ve sürgünlerin toplanarak imha edilmesi ve ağaçların iyi havalandırılması yer alır. Budama işlemleri dikkatle yapılmalı ve aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. Kimyasal mücadelede, çiçeklenme öncesinde ve hastalığın ilk belirtilerinin görüldüğü dönemlerde uygun fungisitlerin kullanılması önerilir.
Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.