Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Bakteri

Patateste bakteriyel yumuşak çürüklük ve karabacak hastalıkları, Erwinia türleri tarafından neden olunan ciddi bakteriyel hastalıklardır. Bu hastalıklar, patates yumrularında ve bitkinin diğer bölümlerinde çürüme ve kararma belirtileriyle karakterizedir. Yumuşak çürüklük genellikle hasat sonrası saklama sırasında ortaya çıkar, karabacak ise bitki gelişim döneminde gözlenir. Hastalıklar özellikle nemli ve sıcak koşullarda hızla yayılır ve ciddi verim kayıplarına neden olabilir.

Görüldüğü bitkiler:
Patates (Solanum tuberosum)

Hastalık etkenleri:
- Erwinia carotovora subsp. carotovora
- Erwinia carotovora subsp. atroseptica
- Erwinia chrysanthemi

Zarar şekli:

Yumuşak çürüklük: Hastalık yumrularda yumuşak, sulu çürüklüklerin oluşmasına neden olur. Enfekte yumrular başlangıçta suyla ıslanmış gibi görünür, daha sonra bu alanlar yumuşar ve kahverengi, kötü kokulu bir dokuya dönüşür. Çürüme genellikle yumrunun içinde başlayarak dış yüzeyine doğru ilerler. Nemli ve sıcak koşullar bu çürümenin hızla yayılmasına neden olur. Hasat sırasında veya sonrasında yumrularda görülen bu çürükler, depolama sırasında büyük kayıplara yol açar.

Karabacak: Bu hastalık, bitkilerin saplarında koyu renkli çizgiler ve çürüklüklerle karakterizedir. Enfekte bitkilerin gövdesi yumuşar ve siyahlaşır, bu nedenle "karabacak" olarak adlandırılır. Hastalık ilerledikçe bitkiler solgunlaşır, zayıflar ve ölebilir. Enfekte bitkilerde büyüme geriliği ve yapraklarda sararma da görülebilir. Karabacak hastalığı genellikle toprak ve nemli koşullar aracılığıyla yayılır.

Genel zarar: Bu hastalıklar, patates üretiminde ciddi verim kayıplarına ve kalite düşüşüne yol açar. Yumuşak çürüklük depolama sırasında büyük kayıplara neden olabilirken, karabacak tarlada bitkilerin gelişimini durdurarak verimi azaltır. Enfekte yumrular ticari olarak satılamaz hale gelir ve depolanan ürünlerdeki kayıplar büyük ekonomik zararlara yol açabilir.

Bulaşma yolu: Bakteriyel yumuşak çürüklük ve karabacak hastalıkları, genellikle kontamine toprak, su ve bitki materyalleri yoluyla yayılır. Hasat sırasında enfekte yumrularla temas eden sağlıklı yumrular da bu bakterileri alabilir. Ayrıca, toprakta bulunan bakteriler bitki köklerine girerek enfeksiyon oluşturur. Nemli, sıcak koşullar bakterinin yayılmasını ve hastalığın gelişmesini hızlandırır.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, hastalıktan arındırılmış ve sertifikalı tohumluk patates kullanımı, tarlada iyi drenaj sağlanması ve yumru hasat sırasında yaralanmaların önlenmesi yer alır. Enfekte bitkilerin tarladan uzaklaştırılması ve bitki artıklarının imha edilmesi, hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Aletlerin düzenli olarak dezenfekte edilmesi ve yumruların uygun koşullarda saklanması da enfeksiyon riskini azaltır. Kimyasal mücadelede uygun bakterisitlerin kullanımı, özellikle depolama öncesi yumruların korunmasında etkili olabilir.

Türkiye'de bu hastalıklara karşı ruhsatlı bakterisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.