Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Bakteri

Kök kanseri (Agrobacterium tumefaciens), birçok bitki türünde görülen bakteriyel bir hastalıktır ve bitkilerin kök ve kök boğazında tümör benzeri şişlikler oluşturarak bitkilerin gelişimini olumsuz etkiler. Hastalık, özellikle meyve ağaçları, asma ve süs bitkilerinde yaygın olarak görülür. Bakteri, bitki dokusuna genetik materyalini aktararak hücrelerin kontrolsüz çoğalmasına neden olur ve bu da kanser benzeri yapılar oluşturur.

Görüldüğü bitkiler:
Meyve ağaçları, asma, süs bitkileri ve birçok diğer odunsu bitki türleri

Hastalık etkeni:
Agrobacterium tumefaciens

Zarar şekli:

Köklerde ve kök boğazında: Hastalık, bitkinin kök boğazı ve köklerinde düzensiz, şişkin, tümör benzeri yapılar (galler) oluşturarak başlar. Bu galler genellikle başlangıçta küçük ve yumuşak olup zamanla büyür, sertleşir ve odunsu bir yapıya dönüşür. Hastalıklı dokular bitkinin su ve besin alımını zorlaştırır.

Gövdede: Kök boğazının yanı sıra gövdede de galler oluşabilir. Bu galler bitkinin gelişimini zayıflatır ve özellikle genç bitkilerde büyüme geriliği meydana gelir.

Genel zarar: Kök kanseri hastalığı, bitkinin kök sistemini etkileyerek su ve besin alımını büyük ölçüde engeller. Bitkilerde genel bir zayıflama, solgunluk ve büyüme geriliği gözlenir. Şiddetli enfeksiyonlarda bitkiler gelişemez ve ölebilir. Hastalık, enfekte olmuş toprakta uzun süre canlı kalabilir ve yeni dikilen bitkilere bulaşabilir.

Bulaşma yolu: Kök kanseri, Agrobacterium tumefaciens'in yaralanmış bitki dokuları üzerinden bitkiye girmesiyle oluşur. Bakteri, toprakta uzun süre hayatta kalır ve bulaşık tarım aletleri, su, böcekler veya kontamine olmuş toprak yoluyla sağlıklı bitkilere taşınır. Bakteri, enfekte olmuş bitkilerden çıkan kök salgıları yoluyla da yayılır ve bu salgılar toprakta uzun süre canlı kalır. Bulaşma, özellikle yüksek nem ve sıcaklık koşullarında hızla gerçekleşir, bu da enfeksiyon riskini artırır. Yoğun yağışlar ve sulama sistemi ile taşınan bakteriler, bitkiler arasında hastalığın yayılmasına neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında hastalıklı bitkilerin tarladan uzaklaştırılması, kök kanseri belirtileri gösteren fidelerin kullanılmaması ve dikim sırasında kök yaralanmalarından kaçınılması yer alır. Hastalık genellikle kimyasal olarak kontrol edilemez, bu nedenle sterilizasyon ve sağlıklı fidan kullanımı en önemli önlemlerdir. Ayrıca, biyolojik mücadelede Agrobacterium radiobacter K84 suşu gibi biyolojik ajanların kullanımı, hastalığın önlenmesinde etkili olabilir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı bakterisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.