Köşeli yaprak lekesi
Köşeli yaprak lekesi
Pseudomonas syringae pv. lachrymans
Hıyar köşeli yaprak lekesi (Pseudomonas syringae pv. lachrymans), hıyar bitkisinde yaprak, sap ve meyvelerde önemli zararlara yol açan bakteriyel bir hastalıktır. Hastalık, yapraklarda köşeli lekeler oluşturarak bitkilerin fotosentez kapasitesini azaltır ve verim kaybına neden olur. Nemli ve serin hava koşullarında hastalığın yayılması hızlanır ve ciddi ekonomik kayıplar ortaya çıkabilir.
Görüldüğü bitkiler:
Hıyar (Cucumis sativus) ve diğer kabakgiller
Hastalık etkeni:
Pseudomonas syringae pv. lachrymans
Zarar şekli:
Yapraklarda: Hastalık, yapraklarda suyla ıslanmış gibi görünen küçük köşeli lekeler şeklinde başlar. Bu lekeler zamanla kahverengiye döner ve yaprağın damarları boyunca sınırlı kalır, bu nedenle lekeler köşeli bir yapı gösterir. Hastalığın ilerlemesiyle yapraklarda sararma ve kuruma meydana gelir. Şiddetli enfeksiyon durumunda yapraklar erken dökülür.
Meyvelerde: Meyve üzerinde küçük, suyla ıslanmış gibi görünen lekeler oluşur. Bu lekeler zamanla büyür, meyve dokusunda çöküntüler ve şekil bozuklukları oluşur. Enfekte meyveler pazar değerini kaybeder ve ürün kalitesi ciddi ölçüde düşer.
Saplarda: Saplarda da benzer kahverengi lekeler oluşur. Hastalığın ilerlemesiyle saplarda çatlamalar ve zayıflık gözlemlenir, bu da bitkinin genel sağlığını olumsuz etkiler.
Genel zarar: Hıyar köşeli yaprak lekesi, yapraklarda köşeli lekeler ve meyvelerde şekil bozuklukları oluşturarak bitkinin verimliliğini düşürür. Şiddetli enfeksiyonlarda yaprak dökümü, meyve deformasyonları ve bitki zayıflaması sonucu önemli verim kayıpları yaşanabilir. Nemli ve serin koşullar hastalığın yayılmasını hızlandırır.
Bulaşma yolu: Köşeli yaprak lekesi, Pseudomonas syringae pv. lachrymans'ın bitki dokularına yaprak gözenekleri veya yaralanmalar yoluyla girmesiyle oluşur. Bakteri, bulaşık tohumlar, bitki artıkları, yağmur sıçramaları ve rüzgar ile sağlıklı bitkilere yayılır. Enfekte olmuş bitkilerde kışlayan bakteri, ilkbaharda tekrar aktif hale gelir. Yüksek nem ve ılıman sıcaklık koşulları bakterinin çoğalmasını ve hastalığın yayılmasını hızlandırır. Sulama sırasında su sıçramaları ve bitkiler arasındaki temas da bakterinin yayılmasına neden olur. Bakteri, tohumlar üzerinde uzun süre hayatta kalabilir, bu da hastalığın yeni alanlara taşınmasına yol açar.
Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, hastalıklı bitki kalıntılarının tarladan uzaklaştırılması, sağlıklı ve sertifikalı tohum kullanımı ve bitkilerin iyi havalanmasının sağlanması yer alır. Ekim nöbeti uygulanması ve sulama sırasında yaprakların ıslanmamasına dikkat edilmesi hastalığın yayılmasını önleyebilir. Kimyasal mücadelede ise, uygun bakterisitlerin kullanılması ve koruyucu uygulamaların yapılması önemlidir.
Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı bakterisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.