Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Bakteri

Domateste bakteriyel benek (Pseudomonas syringae pv. tomato), domates bitkilerinde yaygın olarak görülen bir bakteriyel hastalıktır. Bu hastalık, yaprak, meyve ve saplarda küçük, siyah benekler oluşturarak bitkilerin gelişimini olumsuz etkiler. Bakteriyel benek, özellikle nemli ve serin hava koşullarında yaygın olarak ortaya çıkar ve domates yetiştiriciliğinde önemli ekonomik kayıplara yol açabilir.

Görüldüğü bitkiler:
Domates (Solanum lycopersicum)

Hastalık etkeni:
Pseudomonas syringae pv. tomato

Zarar şekli:

Yapraklarda: Hastalığın ilk belirtileri yaprakların üst yüzeyinde küçük, siyahımsı kahverengi benekler şeklinde görülür. Bu beneklerin çevresi genellikle sarı bir hale ile çevrilidir. Yapraklarda lezyonlar birleşip genişleyebilir ve yaprakların sararıp kurumasına neden olabilir. Bu durum, bitkinin fotosentez kapasitesini düşürerek gelişimini olumsuz etkiler.

Meyvelerde: Meyve yüzeyinde de küçük, siyah ve hafif kabarık benekler oluşur. Bu benekler genellikle olgunlaşmamış meyvelerde daha belirgin olur. Hastalık ilerledikçe benekler büyür ve meyve dokusunda çatlaklar meydana gelir. Meyvelerdeki bu lezyonlar, pazar değeri kaybına yol açar.

Saplarda: Saplarda da benekler görülebilir ve bu durum bitkinin genel sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Genel zarar: Domateste bakteriyel benek, yapraklar ve meyveler üzerinde oluşturduğu lekelerle bitkinin fotosentez yapma kapasitesini düşürür ve verim kaybına yol açar. Meyvelerdeki lekeler, ürünün ticari değerini önemli ölçüde düşürür ve pazar kaybına neden olur. Hastalık, serin ve nemli koşullarda hızla yayılabilir.

Bulaşma yolu: Domateste bakteriyel benek, Pseudomonas syringae pv. tomato'nun yaprak gözenekleri, çiçekler veya yaralanmalar yoluyla bitki dokularına girmesiyle oluşur. Bakteri, bulaşık tohumlar, bitki artıkları, yağmur sıçramaları ve rüzgar ile sağlıklı bitkilere yayılır. Enfekte olmuş bitkilerde kışı geçiren bakteri, ilkbaharda aktif hale gelir ve özellikle nemli ve serin hava koşullarında çoğalır. Sulama sırasındaki su sıçramaları ve bitkiler arasındaki temas, bakterinin yayılmasını hızlandırır. Bakteri, tohumlar üzerinde uzun süre hayatta kalabilir, bu da hastalığın yeni alanlara taşınmasına neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, hastalıksız tohum kullanımı, tarlada iyi havalanma sağlanması ve hastalıklı bitkilerin imha edilmesi yer alır. Ekim nöbeti uygulanması ve sulama sırasında yaprakların ıslanmasının önlenmesi de hastalığın yayılmasını engelleyebilir. Kimyasal mücadelede ise, bakır bazlı bakterisitler ve koruyucu uygulamalar hastalığın yayılmasını kontrol etmekte etkili olabilir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı bakterisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.