Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Bakteri

Bakteriyel leke (Xanthomonas vesicatoria), domates ve biber bitkilerinde yaygın olarak görülen, bitkinin yaprak, meyve ve saplarında lekeler oluşturarak verim kaybına neden olan önemli bir bakteriyel hastalıktır. Bu hastalık, özellikle sıcak ve nemli hava koşullarında hızla yayılır ve ciddi ekonomik kayıplara yol açar.

Görüldüğü bitkiler:
Domates, biber ve diğer bazı sebze bitkileri

Hastalık etkeni:
Xanthomonas vesicatoria

Zarar şekli:

Yapraklarda: Hastalığın ilk belirtileri, yaprakların üst yüzeyinde küçük, yuvarlak, suyla ıslanmış gibi görünen lekeler olarak başlar. Zamanla bu lekeler büyür ve kahverengiye dönüşür. Lekelerin çevresi genellikle sarı bir hale ile çevrilidir. Hastalık ilerledikçe yapraklar kurur, kıvrılır ve dökülür. Bu durum bitkinin fotosentez kapasitesini düşürür ve gelişimini olumsuz etkiler.

Meyvelerde: Meyvelerdeki belirtiler genellikle küçük, siyah, kabarık lekeler şeklinde başlar. Bu lekeler zamanla büyüyerek meyvenin yüzeyinde çöküntüler oluşturur. Meyve üzerindeki bu lekeler ticari değeri düşürür ve meyvelerin tüketim için uygun olmamasına yol açar.

Saplarda: Bakteriyel leke, bitkinin saplarında da kahverengi-siyah lekeler oluşturabilir. Bu lekeler, sapın zayıflamasına ve bitkinin gelişiminin durmasına neden olabilir.

Genel zarar: Bakteriyel leke hastalığı, bitkinin yaprak ve meyvelerinde oluşturduğu lekelerle fotosentezi engeller ve bitkinin gelişimini durdurur. Meyvelerdeki lekeler, ürünün ticari değerini düşürür ve pazar kaybına yol açar. Hastalık, sıcak ve nemli hava koşullarında hızla yayılır ve kontrol edilmezse ciddi verim kaybına neden olabilir.

Bulaşma yolu: Bakteriyel leke, Xanthomonas vesicatoria'nın yaprak gözenekleri, çiçekler veya yaralanmalar yoluyla bitki dokularına girmesiyle oluşur. Bakteri, bulaşık tohumlar, bitki artıkları, yağmur sıçramaları ve rüzgar ile sağlıklı bitkilere yayılır. Enfekte olmuş bitkilerde kışı geçiren bakteri, ilkbaharda tekrar aktif hale gelir. Yüksek nem ve sıcaklık koşulları hastalığın yayılmasını hızlandırır. Sulama sırasında oluşan su sıçramaları ve enfekte bitkilerle temas da bakterinin yayılmasını kolaylaştırır. Bakteri, tohumlarda uzun süre canlı kalabilir, bu da hastalığın yeni alanlara taşınmasına neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında hastalıklı bitki kalıntılarının tarladan uzaklaştırılması, sağlıklı ve sertifikalı tohum kullanılması ve sulama yöntemlerinin hastalığı yaymayacak şekilde düzenlenmesi yer alır. Ekim nöbeti uygulanması da hastalığın yayılmasını engelleyebilir. Kimyasal mücadelede ise, uygun bakterisitlerin kullanılması ve bitkilerin düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir. Ayrıca, bakır bazlı ürünler hastalığın yayılmasını önlemek için kullanılabilir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı bakterisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.