top of page

Spinosad

Spinosad

Grubu: 5

Kimyasal formül
C₄₁H₆₅NO₁₀

Kimyasal yapısı ve özellikleri
Spinosad, Streptomyces spinosa adlı toprak bakterisinin doğal fermantasyon ürünü olan bir makrosiklik lakton türevi insektisittir. Spinosad, iki aktif bileşiğin (spinosyn A ve spinosyn D) karışımından oluşur ve zararlı böceklere karşı etkili bir doğal insektisittir. Spinosad, organik tarımda da kullanılabilecek biyolojik kökenli bir pestisittir.

Sistemiklik durumu
Spinosad, kontak ve mide yoluyla etki gösteren bir insektisittir. Zararlılar bitki yüzeyine uygulanan spinosad ile doğrudan temas ettiğinde veya spinosad ile kaplanmış bitkileri yediklerinde etkilenirler. Sistemik bir insektisit değildir, yani bitki dokuları arasında yayılma göstermez.

Kullanım alanları ve kontrol ettiği zararlılar
Spinosad, tarımda yaprak bitleri, tripsler, tırtıllar, meyve sinekleri, yaprak galeri sinekleri ve diğer çiğneyici ve emici böcek zararlıları üzerinde etkilidir. Hem larva hem de yetişkin böcek evrelerinde etkilidir. Spinosad, hem konvansiyonel hem de organik tarımda yaygın olarak kullanılır. Türkiye'de ruhsatlı olduğu bitkiler ve hedef zararlılar hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.

Etki mekanizması
Spinosad, IRAC sınıflandırmasına göre Grup 5 altında yer alır ve bu grup, nikotinik asetilkolin reseptör (nAChR) modülatörleri olarak bilinir. Spinosad, böceklerin sinir sisteminde bulunan nikotinik asetilkolin reseptörlerine bağlanarak, bu reseptörleri sürekli olarak aktive eder. Bu durum, sinir hücrelerinde aşırı uyarılmaya neden olur, bu da böceklerde felç ve sonunda ölümle sonuçlanır. Spinosad, böceklerin hem mide yoluyla hem de temas yoluyla etkili olup, zararlılar üzerinde hızlı bir öldürücü etki gösterir.

Uygulama ve çevresel duyarlılık
Spinosad, genellikle yaprak püskürtme yöntemiyle uygulanır. Bitki yüzeyinde kalır ve zararlılarla temas ettiğinde veya bitkiyi yediklerinde etkisini gösterir. Spinosad, çevresel olarak düşük toksisiteye sahip kabul edilir ve arılar üzerinde düşük risk taşır, bu nedenle entegre zararlı yönetimi (IPM) programlarında yaygın olarak kullanılır. Ancak, sucul organizmalar için toksik olabileceğinden, uygulama sırasında su kaynaklarından uzak durulmalıdır. Direnç yönetimi açısından Spinosad'ın diğer insektisitlerle dönüşümlü olarak kullanılması tavsiye edilir.

İnsektisit

bottom of page