Pamuk kırmızıörümceği
Pamuk kırmızıörümceği
Tetranychus cinnabarinus
Latince ismi
Tetranychus cinnabarinus
Ergin, Larva, Nimf, Yumurta Döneminde Nasıl Göründüğü
Ergin: Pamuk kırmızıörümceği, kırmızımsı renkte olup yaklaşık 0.3-0.5 mm boyutlarındadır. Oval şekilli vücutları vardır ve sırtlarında iki koyu leke görülür. Dişiler, erkeklerden daha büyüktür ve daha belirgin bir kırmızı renge sahiptir. Erkekler daha ince ve daha uzun bir vücuda sahiptir. Dişi bireylerin vücut yapısı daha yuvarlaktır, erkekler ise daha ince ve uzun bacaklıdır.
Larva: Larvalar şeffaf ve altı bacaklıdır. Gelişim süreci boyunca oldukça küçüktürler ve yavaş hareket ederler.
Nimf: Nimfler iki evreden geçer, protonimf ve deutonimf. Her iki evrede de 8 bacaklıdırlar ve larvalardan daha büyük ve renklidirler, ancak erginlere göre daha soluk renkte olurlar.
Yumurta: Yumurta evresi şeffaf, küresel şekilli ve küçük boyutludur. Zamanla parlak beyaz renge dönüşür ve yaprakların alt yüzeyine bırakılır.
Hayat Döngüsü
Pamuk kırmızıörümceği kışı genellikle ergin dişi olarak geçirir. Kış aylarında bitkilerin alt yüzeyinde veya dökülmüş yaprakların arasında gizlenir. İlkbaharda sıcaklıklar arttığında aktif hale gelirler ve yumurtalarını yaprakların alt yüzeyine bırakırlar. Yumurtalar 3-5 gün içinde çatlar ve larvalar çıkıp beslenmeye başlar. Larva evresi yaklaşık 2-3 gün sürer ve protonimf evresine geçerler. Protonimf evresi yaklaşık 2-3 gün, deutonimf evresi ise 2-3 gün sürer. Sonrasında ergin bireyler oluşur. Hayat döngüsü sıcaklık ve çevre koşullarına bağlı olarak 7-14 gün içinde tamamlanabilir. Yaz aylarında, sıcak ve kuru hava koşullarında popülasyonları hızla artabilir.
Konukçu Bitkiler ve Zarar Verdiği Bitkiler
Pamuk kırmızıörümceği, geniş bir bitki yelpazesinde bulunabilir. Pamuk başta olmak üzere, sebze bitkileri (domates, biber), meyve ağaçları (elma, armut), süs bitkileri ve tarla bitkilerine zarar verebilir. Ekonomik açıdan önemli olan birçok bitkide ciddi hasar meydana getirebilir.
Zarar Şekli
Pamuk kırmızıörümceği, yaprakların alt yüzeyinde beslenerek bitki hücrelerini emer. Bu beslenme tarzı, yapraklarda sararmalara, bronzlaşmaya ve nekrotik lekelere yol açar. Yapraklar zamanla kurur ve dökülür. Yoğun popülasyonlar bitkinin fotosentez kapasitesini düşürür, bitki gelişimi yavaşlar ve verim kaybı oluşur. Özellikle pamuk bitkisinde önemli ekonomik kayıplara neden olabilir.
Mücadele
Pamuk kırmızıörümceği ile mücadelede entegre zararlı yönetimi yöntemleri uygulanmalıdır. Doğal düşmanların korunması ve biyolojik mücadele yöntemlerinin kullanılması önerilir. Kimyasal mücadele gerektiğinde, ruhsatlı akarisitler doğru dozda ve zamanda kullanılmalıdır. İlaçlama sırasında direnç gelişimini önlemek için ilaç rotasyonu yapılmalıdır.
Türkiye'de bu zararlıya karşı ruhsatlı olan akarisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.